Piylənməyə səbəb olan yalnış qidalanma vərdişləri nələrdir?
Piylənmə (obezitə), bədəndə artıq yağ yığılması ilə nəticələnən və müxtəlif sağlamlıq problemlərinə yol aça bilən ciddi bir vəziyyətdir. Piylənmənin əsas səbəblərindən biri də yalnış qidalanma vərdişləridir. Bu yazıda, piylənməyə səbəb olan yalnış qidalanma vərdişlərini akademik səviyyədə və SEO uyumlu şəkildə genişləndirəcəyik.
1. Normadan Çox Qida Qəbulu
Bədənin ehtiyacından artıq qida qəbulu, piylənmənin əsas səbəblərindən biridir. Xüsusilə işləyən şəxslərdə təbii qidalar yerinə hazır, şəkərli və yağlı “fast food” məhsullarının istehlakı enerji dəyərinin yüksək olmasına səbəb olur. Bu cür qidaların tərkibində yüksək kalorili maddələr mövcuddur ki, bu da artıq çəkinin yığılmasına gətirib çıxarır.
2. Asan Mənimsənilən Karbohidratların Həddindən Artıq Qəbulu
Asan mənimsənilən karbohidratlar, məsələn, şirin içkilər və şəkərlə zəngin qidalar, sürətlə qan dövranına daxil olur və qanda şəkər səviyyəsini yüksəldir. Bu vəziyyət, bədənin daha çox insulin ifraz etməsinə səbəb olur və nəticədə piy yığılması artır. Yüksək şəkər qəbulu həmçinin insulin müqavimətinə və metabolik pozğunluqlara yol aça bilər.
3. Yüksək Yağ Tərkibli Qidaların İstehlakı
Xüsusilə doymuş yağlar və trans yağlar baxımından zəngin qidaların istehlakı, piylənmə riskini artırır. Bu yağlar, bədənin yağ yığmasını təşviq edir və ürək-damar xəstəlikləri riskini yüksəldir. Fast food məhsulları, qızardılmış yeməklər və bəzi hazır qidalar yüksək yağ tərkibinə malikdir.
4. Qida Qəbulu Arasındakı Vaxtın Uzadılması
Qida qəbulu arasındakı vaxtın uzadılması, bədənin aclıq hissini artırır və nəticədə daha çox qida istehlakına səbəb olur. Bu vəziyyət, gündə iki dəfə çox miqdarda qida qəbuluna gətirib çıxara bilər ki, bu da piylənmənin inkişafına şərait yaradır.
5. Qeyri-Sabit Yemək Nizamı
Qeyri-sabit yemək rejimi, yəni gün ərzində qeyri-müntəzəm və qeyri-balanlı qidalanma, bədənin enerji balansını pozur və piylənməyə səbəb olur. Nizamlı yemək saatları və balanslı pəhriz, sağlam çəkinin qorunmasında əhəmiyyətlidir.
6. Həddindən Artıq Alkoqol İstehlakı
Alkoqol, yüksək kalorili bir maddədir və onun həddindən artıq istehlakı piylənməyə səbəb ola bilər. Alkoqollu içkilər, həmçinin iştahı artırır və bədənin yağ yığmasını təşviq edir.
7. Şəkərli İçkilərin İstehlakı
Şəkərli içkilər, yüksək şəkər və kalori tərkibinə malikdir. Onların istehlakı, qan şəkərini sürətlə yüksəldir və insulin ifrazını artırır, nəticədə piylənmə riski yüksəlir.
8. Fiziki Aktivliyin Azlığı
Fiziki aktivliyin olmaması, bədənin enerji sərfiyyatını azaldır və piylənməyə səbəb olur. Müasir həyat tərzi, oturaq iş rejimi və nəqliyyat vasitələrinin geniş istifadəsi fiziki aktivliyi məhdudlaşdırır.
Nəticə
Piylənmənin qarşısının alınması və müalicəsi üçün sağlam qidalanma vərdişlərinin formalaşdırılması vacibdir. Bu, normadan çox qida qəbulunun qarşısının alınması, asan mənimsənilən karbohidratların və yüksək yağlı qidaların istehlakının məhdudlaşdırılması, müntəzəm yemək rejiminin təmin edilməsi, alkoqol və şəkərli içkilərin istehlakının azaldılması və fiziki aktivliyin artırılması kimi tədbirləri əhatə edir. Bu vərdişlər, həmçinin digər sağlamlıq problemlərinin qarşısını almağa kömək edəcəkdir.